Dromen van een herenigd Limburg
(Weekblad Knack – 9 mei 2007)
De tijd dat ze zich een minderwaardigheidscomplex lieten aanpraten door de Hollènders is allang voorbij: aan de oostkant van de Maas floreert de Limburgse trots. Enkele Limburgse jongeren pleiten zelfs voor een hereniging van beide Limburgen, eventueel onder Belgische vlag.
De federale staat België is wel wat gewend op het gebied van nationalistische sentimenten uit Vlaamse of Waalse hoek, maar dat in de meest zuidelijke provincie van het stabiele Nederland de negentiende-eeuwse separatistische leus 'Los van Holland' opduikt, is opzienbarend te noemen.
Menige Fries, Hollander of Groninger zal zich dan ook verbaasd afvragen wat die gekke mensen bezielt, daar in dat wormvormige aanhangsel van het land, waar vooral Belgen wonen die slecht Duits spreken.
Nochtans scheelde het in 1839 maar een haar, of de Limburgse bufferzone aan de oostkant van de Maas was niet bij Nederland ingelijfd, maar bij België blijven horen. En de Limburgse dialecttalen zijn inderdaad verwant aan de streektalen uit Zuidwest-Duitsland. Tel daar die typisch folkloristische tradities als fanfares, schuttersfeesten en carnaval bij op – door noorderlingen vaak onbegrepen en verguisd – en dan is het helemaal niet zo gek dat veel Limburgers zich buitenbeentjes voelen in Nederland. De perifere ligging van Limburg versterkt dat gevoel alleen maar.
Autonome staat binnen Europa
'Eigenlijk horen we zelfs helemaal niet bij Nederland', vinden de Nederlandse Limburgers Jeroen Janssen, Kevin Fuchs en Leon Vaessen. En nee, het gaat hier niet om verbitterde oud-mijnwerkers, die nog niet vergeten zijn welk onrecht hen in de vorige eeuw door de 'Hollandse uitbuiters' van de kolenmijnen is aangedaan. Het gaat om goed opgeleide twintigers die de inlijving van hun provincie bij Nederland openlijk in twijfel trekken en pleiten voor een hereniging met Belgisch-Limburg. Een autonome staat binnen Europa is hun ultieme droom, maar als dat niet lukt, dan mag dit herenigde Limburg ook best voortbestaan onder Belgische vlag.
Dat het Limburgergevoel in Nederland een boom beleeft, blijkt onder meer uit het Bevolkingsonderzoek Limburg 2007: maar liefst 94 procent van de Nederlandse Limburgers voelt zich Limburger. Dat is negen procent meer dan tien jaar geleden. 'Tijdens mijn studie in Mexico vroegen mensen me vaak waar ik vandaan kwam, en dan zei ik nog liever "uit Europa" dan "uit Nederland"', vertelt Kevin Fuchs, een 21-jarige student hogere Europese beroepen uit Kerkrade, vlak bij de Duitse grens en Aken. 'Nederland kennen ze daar als Holanda. En met Holland wil ik niet geassocieerd worden, dat zijn maar twee provincies in Nederland. Ik ben eerst Limburger, daarna Europeaan en pas dan Nederlander.'
Claudia Coenen